Een van de meest wrange, doorzichtige pogingen om iets wat lastig te verkopen valt nog enig cachet te verlenen is het betitelen van wat vroeger ‘alleenstaande moeders’ heette als ‘single supermoms’. Wie daarbij gebaat is – behalve de gewiekste bedenker van de term – is onduidelijk, en het lijkt me dat de bijstands- of tienermoeder die wanhopig genoeg is om zich ergens als zodanig voor te stellen op hoongelach dan wel meewarig hoofdschudden zal worden onthaald, maar ik kan me vergissen, want in een land waar de Stichting Single SuperMom kennelijk serieus denkt dat het een compliment voor moeders is om ze met ‘managers’ te vergelijken, is waarschijnlijk alles mogelijk.
Single super moms. Dat Engels, dat op zichzelf al een eufemisme is; dat ongelukkige ‘single’, dat de ouderwetse ‘alleenstaande’ (die later nog even ‘alleengaande’ werd) moet doen vergeten maar al zo lang wordt gebruikt dat het zélf zielig is geworden; dat lullig-Amerikaanse ‘moms’ dat vooral associaties oproept met keukens in sitcoms.
En dan dat ‘super’…: er zijn woorden die samenvallen met waarnaar ze verwijzen, maar super hoort daar niet toe. Hard roepen dat iets geweldig is, maakt het nog niet geweldig. Hard roepen dat iets geweldig is wat overduidelijk niet zo geweldig is, heeft wél iets pathetisch én iets kinderlijks (‘Goed ben ik hè?’) – je bent geneigd desnoods vals te spelen om de roeper te laten winnen. Waarschijnlijk niet echt wat de single super mom ambieert.
Enfin, zo’n single super mom op tv was zeer blij met het ‘onderling verbinden’ van single super moms omdat ze in contact kwam met andere single super moms met gezinnen die ook ‘een afwezige vader hadden’. Je hoort ervan op: andere alleenstaanden hebben ook geen man. En dan die formulering. Een afwezige vader hebben. Je hebt Vaders. Je hebt Aanwezige Vaders. En je hebt Afwezige Vaders. De onveranderlijkheid van deze statische entiteiten, door wrede natuurwetten in het leven van de single supermoms gekatapulteerd, wordt weerspiegeld in die enigszins medicaliserende woordkeuze. Niet: ‘gezinnen waarvan de vader afwezig is’, maar gezinnen die ‘ook een Afwezige Vader’ hebben. Een soort aanwezigheid. Maar dan van de Afwezige Vader. De slagschaduw over het slachtofferschap van de single super mom.
