‘De Nespresso-cups kunnen niet worden uitgeleverd’, stond op een kaartje in het schap van de supermarkt. Wegens ‘omstandigheden bij de leverancier’, of iets dergelijks – maar het gaat nu even om dat ‘uitleveren’. Ook hier zien we…
Categorie: Voorvoegselverwildering
Beeld: wildgroei van voorvoegsels. Het schijnbaar lukraak plaatsen van voorvoegsels voor werkwoorden om vaak twijfelachtige betekenisnuances te bewerkstelligen. Zet er maar aan-, af-, be-, in-, op- of uit- voor. Productief nieuwvormingsfenomeen. Meestal overbodig. Over aftoetsen, aanvliegen, afjagen, afposten, afzegenen, bevragen, inhuizen, inlenen, inlezen, inmeten, inoefenen, inregelen, opfiksen, oplijnen, uitregenen, uitnutten, uitvragen, versterven en vollezen, en nog veel meer.
Aftoetsen Een docent sprak over ‘het aftoetsen’ van leerlingen. Hij bedoelde gewoon ‘toetsen’, maar door dat ‘af-‘ leek het net alsof het iets meer was. Suggereerde hij ermee de Moeder aller Toetsen te gaan afnemen? En deed dat ‘af’-‘ niet…
Arts-assistent op tv tegen patiënt met gebroken ruggenwervel: ‘Het is stabiel, dus u mag opzitten.’ Opzitten. Merkwaardig jargon. Waarom niet gewoon ‘zitten’? Door dat prefix ‘-op’ krijgt het werkwoord iets meer van een handeling, een verandering van situatie – een…
De Taaldokter kreeg de volgende vraag: ‘Is aanloggen net zoiets als inloggen? Of is het hetzelfde als de metro die door een verstoring later komt?’ De termen worden door elkaar gebruikt en er wordt hetzelfde mee bedoeld: een manier van…
In de vakantieperiode mag het ook best eens over het Engels gaan (ook lid van de familie der West-Germaanse talen trouwens, en je ziet er soms verrassend bekend voorkomende verschijnselen). De Taaldokter probeerde in te loggen op Twitter, en toen…
De Taaldokter kreeg de vraag: ‘Waarom heb ik zo een hekel aan het woord aanleveren, is het wel een goed woord? Is dat niet inleveren en leveren? Ik zie daarbij een lever.’ Die associatie met een lever had de Taaldokter…